dilekc69@gmail.com
Gelmiş geçmiş tüm halkla ilişkiler çalışmalarına baktığınızda doğru bir iletişim stratejisinde hedef kitlenin hayati önem taşıdığını görürsünüz. Hedef kitlesini yeterince tanımayan ve hedef kitlesinin beklentilerine cevap veremeyen kuruluşların rakipleri karşısında başarılı olma şansları yok denecek kadar azdır. İlk etapta mesajınızı kime ileteceğinizi doğru belirleyemediyseniz, neyi nasıl söylediğinizin bir önemi de yoktur. Çünkü daha baştan mesajınız yanlış adrese gidecek, doğru alıcılara ulaşmayacak, bu durum da sizi hedefinize götürmeyecektir. Bu sebeple, bir halkla ilişkiler çalışmasını veya iletişim stratejisini planlamadan önce doğru hedef kitleyi belirlemek hayati önem taşımaktadır. Hedef kitleyi belirlerken mesajınızı iletmek istediğiniz kitlenin özelliklerini ayrıntılı bir şekilde öğrenebileceğiniz bir araştırma yapmak, onların beklentilerini ve kültürlerini anlamak bu konuda yanılma riskinizi azaltacaktır. Yaptıracağınız araştırma ile daha en başta doğru iletişim planlarını hazırlayarak zaman ve para kaybının önüne geçebilirsiniz.
Gündelik yaşamda sosyal medya da dahi, belli bir hedef kitleye yönelik paylaşımlar yapmıyorsanız takipçi sayınızı arttıramıyorsunuz. Örneğin yemek tarifleri paylaşıyorsanız, sizi yemek yapmayı seven kişilerin takip etmesi daha büyük olasılık. Veya otomobil meraklısı iseniz ve hesabınızdan otomobiller hakkında deneyimlerinizi paylaşıyorsanız, otomobil merakı olan, otomobil almayı düşünen kişiler sizi takip etmeye daha yatkın olacaktır. Bu örneklerde de göreceğiniz gibi mesaj ve hedef kitlenin tüm iletişim çalışmalarında tam uyumlu olması beklenir.
Şirketler için düşündüğümüzde ise hedef kitleniz çalışanınız, müşteriniz, tedarikçileriniz, medya veya kamu kuruluşları gibi çeşitli kitleler olabilir. Mesajınızın ulaşmasını istediğiniz kitle hedef kitlenizi belirler. Diyelim firmanızı genç çizgisi olan lüks bir giyim markası olarak konumlandırıyorsunuz, bu durumda tüm üniversite öğrencilerinden ziyade özel liseler ve üniversitelerdeki öğrenciler sizin birinci derecede hedef kitleniz olabilir. Hedef kitleniz birden fazla da olabilir. Burada önemli olan her hedef kitleyle önemine paralel bir sıklıkla iletişim kurmak ve bu iletişim sırasında da hedef kitlenizin özelliklerine göre mesajınızı verirken konuşma, yazma dilinizi ve iletişim yönteminizi farklılaştırmaktır.
Hedef kitlenizi yaş, cinsiyet, gelir, coğrafi bölge, eğitim durumu gibi demografik yapı özellikleri ile belirleyebileceğiniz gibi, alışkanlıklar, öğrenme ve algılama durumu gibi özelliklerle de ele alabilirsiniz. Ayrıca sosyolojik açıdan toplumsal sınıf ve kültür gibi başlıklar altında da hedef kitlenizi analiz edebilirsiniz. Tüm bu veriler size mesajlarınızı iletirken neyi nasıl yapacağınızı ve söyleyeceğinizi de belirlemenize yardımcı olur. Hedef kitle ile ilgili ne kadar çok bilgiye, veriye sahip olursanız o kadar doğru iletişim planları hazırlayabilirsiniz.
Çok yakın bir zamanda Yeşim Tekstil’de yaşadığımız bir örnekten bahsedeyim. Yeşim Tekstil Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun yürütmekte olduğu “İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı Projesi”nin Üst Danışma Kurulu’nda görev alıyor ve bu proje kapsamında Türkiye’de ilk kez aile içi şiddete yönelik şirket politikası hazırlayan 17 pilot şirketten biri oldu. Proje kapsamında şirketimizden iki temsilci toplumsal cinsiyet eşitliği eğitmeni olmak üzere eğitim aldı ve ilk hedefimiz bu eğitimi bir yıl içerisinde tüm şirket çalışanlarımızın almasını sağlamak. Konuyla ilgili çalışmaları sürdüren komite toplantısında vardığımız karara göre, toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi beyaz yakalı, mavi yakalı çalışanlara, stajyerlere ve yönetim takımına ayrı ayrı olmak üzere dört farklı formatta hazırlanacak. Baktığınızda konu aynı fakat farklı hedef kitleler için konu farklı yönleriyle öne çıkarılarak anlatılacak. Aynı zamanda hedef kitlenin kendi özelliklerine göre hayata geçirilecek farklı etkinliklerle bu konuda bir farkındalık yaratılacak. Böylece konunun tüm hedef kitleler tarafından kolay ve doğru anlaşılması hedefleniyor. Benzer örnekler her şirkette vardır ve çoğaltılabilir.
Bu yazının özellikle yolun başındaki genç meslektaşlarıma yol göstereceğini umuyor ve sözlerimi konuya çok uygun bulduğum bir söz ile sonlandırmak istiyorum: “Rotası olmayan gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez...” İletişim alanında uyguladığınız planların başarıya ulaşması için hedef kitlenizi tanımlamanız ve bulmanız gerekir. Hedef kitlenizi doğru belirlemediyseniz, başarılı olma şansınız yoktur. Bugüne kadar başarısız olduğunu düşündüğünüz halkla ilişkiler çalışmalarınız varsa, mutlaka bir düşünün; rotanız doğru yönde miydi?
